Prva faza projekta „Jačanje sestrinstva u Bosni i Hercegovini - ProSes“

Trajanje:  oktobar 2012 – novembar 2017. godine

Ocjena stanja provedena tokom pripreme projekta, pokazala je da su zdravstveni sistem i obrazovanje zdravstvenih radnika u BiH primarno usmjereni na kurativnu zdravstvenu zaštitu, bolničku zdravstvenu zaštitu i pružanje ljekarskih usluga, čime je ograničen potencijal sestrinske radne snage da odgovori na sadašnje i buduće zdravstvene potrebe stanovništva, a posebno potrebe ugroženih grupa stanovništva. Pored toga, otkriveni su značajni nedostaci u kompetencijama i praksi medicinskih sestara/tehničara koji negativno utiču na efikasno funkcionisanje zdravstvenog sistema u zemlji, slabe dostignuća postojećih reformi i ostavljaju zemlju nedovoljno spremnom da odgovori na izmijenjene zdravstvene potrebe i očekivanja stanovništva. Stoga je projekat objedinio intervencije u tri projektna područja (komponente).

Pogledajete kratak video prilog.

Komponenta 1: regulativa i priznavanje sestrinske profesije

· unapređenje regulative iz oblasti sestrinstva koja uključuje i razvoj i usvajanje standarda sestrinske prakse, te izrada usklađene regulative iz oblasti licenciranja,
·  jačanje sestrinskih udruženja u cilju zastupanja interesa članova i omogućavanja njihovog stalnog stručnog usavršavanja,
·  uspostavljanje funkcionalnih komora medicinskih sestara i zdravstvenih tehničara na entitetskom nivou,
·  uvezivanje bh. medicinskih sestara sa međunarodnim sestrinskim mrežama i bazama znanja.

Pogledajete kratak video prilog.

Komponenta 2:  sestrinstvo u zajednici/polivalentna patronaža

·  razvoj usluga sestrinstva u zajednici koje sui u skladu s međunarodnim standardima, prioritetnim potrebama ranjivih grupa stanovništva u BiH, kao i potrebama i dostupnim resursima zdravstvenog sistema,
·  prilagođavanje uloge, obuke medicinskih sestara i pratećih nastavnih planova i programa potrebnim uslugama sestrinstva u zajednici,
·  primjena i praćenje pružanja usluga sestrinstva u zajednici u odabranim geografskim područjima.

Pogledajete kratak video prilog.

Komponenta 3: formalno visoko obrazovanje medicinskih sestara/tehničara.

·  postizanje dogovora o ključnim kompetencijama koje medicinkse sestre treba da steknu na univerzitetskom nivou obrazovanja da bi se moglo odgovoriti na sadašnje i buduće zdravstvene potrebe i probleme,
·  revidiranje nastavnih planova i programa u skladu sa usaglašenim kompetencijama i standardima Evropske unije,
·  razvoj strategija za izgradnju domaćih predavačkih kapaciteta medicinskih sestara na visokom nivou obrazovanja.

Pogledajete kratak video prilog.

Tokom prve faze, ostvareni su sljedeći ključni rezultati:

·     1.5 milion stanovnika kojima usluge pruža 31 dom zdravlja ima pristup standardizovanim, rodno osjetljivim uslugama medicinskih sestara/tehničara koje su sigurne za pacijente i visokokvalitetne zahvaljujući izradi i primjeni standarnih operativnih procedura.

·       Medicinske sestre/tehničari su po prvi put preuzeli vođstvo u izradi politika i regulatornih dokumenata koji se odnose na njihovu profesiju. Formirana su entitetska udruženja koja se osnažuju, rastu i organizuju edukacije za svoje članove i uspostavljaju kontakte sa međunarondim udruženjima.

·     Preko pola miliona stanovnika ima pristup uslugama medicinskih sestara/tehničara u zajednici u 10 opština. Od 195 medicinskih sestara/tehničara obučenih za rad u zajednici je pružilo usluge za 67,000 osoba (od kojih 46,900 ugroženih i socijalno isključenih osoba).

·     Značajan dio aktivnosti rada medicinskih sestara/tehničara u zajednici/patronažnih sestara je je posvećen zdravstvenoj edukaciji, unapređenju zdravlja i preventivnoj zdravstvenoj zaštiti.

·        Uvedeni godišnji pregledi za pacijente sa hroničnim nezaraznim bolestima kako bi se spriječile komplikacije bolesti su već pokazali napredak u regulisanju vrijednosti krvnog pritiska i glukoze u krvi.

·        Obavezna dokumentacija iz oblasti sestrinstva u zajednici/polivalentne patronaže je izrađena u FBiH i u procesu je usvajanja od strane vlasti.

·        Uvedene usluge medicinskih sestara/tehničara u zajednici u potpunosti pokrivaju, finansiraju zdravstvene institucije.

·       Četiri od pet sestrinskih fakulteta koje je podržao ovaj projekat je izvršilo reviziju svojih nastavnih planova i programa prvog ciklusa studija, dok je jedan fakultet (Banja Luka) počeo sa njegovom primjenom.

·     8 laboratorija kliničkih vještina sestrinskih fakulteta je opremljeno, te organizirana obuka za njihovo osoblje kako bi se omogućila odgovarajuća praktična obuka njihovih studenata u skladu sa evropskim standardima.

·        Stipendije su dodijeljene za 11 studenata doktorskog studija iz oblasti sestrinstva.

·     Ministarstvo zdravstva i ministarstvo obrazovanja u svakom entitetu rade zajedno na modernizaciji obrazovanja iz oblasti sestrinstva.